“ သစၥာအိမ္ ”

လယ္တီဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးဟာ ျမန္မာ့ ဗုဒၶဘာသာ သမိုင္းမွာ ထင္ရွားခဲ့တဲ့ သာသနာ့
အာဇာနည္ ဆရာေတာ္ႀကီးတပါးပါ၊ ဒါေႀကာင့္ ဆရာေတာ္ဘုရားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သိထိုက္
ဖြယ္ရာေလးေတြ စုစည္းလိုက္ပါတယ္။


ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၀၈ ခုႏွစ္၊
နတ္ေတာ္လဆန္း ၁၃ရက္၊ အဂၤါေန႔တြင္ ဒီပဲယင္းၿမိဳ႕နယ္ စိုင္ျပင္ရြာ၌ ဖြားျမင္ေတာ္မူခဲ့
သည္။ ခမည္းေတာ္မွာ ဦးထြန္းသာျဖစ္၍ မယ္ေတာ္မွာ ေဒၚႀကံဳး ျဖစ္သည္။
ငယ္မည္မွာ ေမာင္တက္ေခါင္ ျဖစ္၍ အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္၌ ရွင္သာမေဏျပဳရာ ဘြဲ႔
အမည္မွာ ရွင္ဉာဏဓဇ ျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္ေလာင္းလ်ာသည္ စာၾကည့္၀ါသနာပါ၍
သာမေဏဘဝကပင္ ရတုကဗ်ာႏွင့္ က်မ္းစာမ်ား ေရးသားျပဳစုခဲ့ေပသည္။

သကၠရာဇ္ ၁၂၂၈ ခု၊ ကဆုန္လဆန္း ၆ ရက္ေန႔တြင္ စိုင္ျပင္ရြာ ေက်ာင္းမေက်ာင္း ခ႑
သိမ္၌ ဆရာေတာ္ အရွင္နႏၵကို ဥပဇၥ်ာယ္ျပဳကာ ရဟန္းအျဖစ္သို႔ ေရာက္ေတာ္မူသည္။
ထို႔ေနာက္ မႏၱေလး ရတနာပံုေနျပည္ေတာ္ စံေက်ာင္းတိုက္၌ သီတင္းသံုး၍ ၀ိနည္း ပါဠိ
ေတာ္ အ႒ကထာမ်ားႏွင့္ အဘိဓမၼာ အ႒ကထာ ၃က်မ္းကို သင္ယူေတာ္မူသည္။
၁၂၄၈ ခုႏွစ္တြင္ မံုရြာၿမိဳ႕အနီး လယ္တီေတာအုပ္ႀကီး၌ ေက်ာင္းတိုက္တည္ေထာင္၍ ရဟန္းသာမေဏမ်ားအား စာေပပို႔ခ်ခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ ပါရမီဒီပနီ အပါအ၀င္
ဒီပနီက်မ္းေပါင္း မ်ားစြာကို ေရးသားျပဳစုခဲ့၍ ပရမတၱဒီပနီ လယ္တီဋီကာကို ျမန္မာႏုိင္ငံ ဗုဒၶဘာသာသမိုင္းတြင္ စာေပမွတ္တိုင္ တတိုင္အျဖစ္ သုေတသီတိုင္းက အသိအမွတ္ျပဳ
ခံရ၏။
ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ လယ္တီတိုက္ တည္ေထာင္၍ စာေပပို႔ခ်ေတာ္မူၿပီးေနာက္ ၁၂၅၇ ခုႏွစ္ေလာက္မွစ၍ ျမန္မာႏုိင္ငံ အရပ္ရပ္သို႔  လွည့္လည္ၾကြေရာက္ေတာ္မူၿပီး ၀ိပႆနာ တရား ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။ ႏြားေမတၱာစာေရး၍ ႏြားသားေရွာင္ၾကဥ္ေရး ေဟာေျပာ
ေတာ္မူခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအရပ္ရပ္သို႔သာမက ၁၂၇၅ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံျခား ဗုဒၶသာသနာ
ျပဳ အသင္းႀကီးတည္ေထာင္၍ ႏုိင္ငံရပ္ျခား တိုင္းတပါးသို႔ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေရာက္ရွိ
ေရးအတြက္  ႀကိဳးပမ္းခဲ့ျပန္သည္။
ဤကဲ့သို႔ သာသနာေတာ္အတြက္ အားသြန္ခြန္စိုက္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ေတာ္မူခဲ့သျဖင့္ ၁၂
၇၇ ခုနွစ္ တန္ေဆာင္မုန္းလဆန္း ၁ ရက္ ေန႔တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရ၏ အဂၢမဟာပ႑ိတ
ဘြဲ႔တံဆိပ္ ဆက္ကပ္လႉဒါန္းျခင္းခံရ၏။
၁၂၈၃ ခုႏွစ္ နတ္ေတာ္လတြင္ ျမန္မာျပည္ဘုရင္ခံက စာေပပါရဂူ (ဒီလစ္) ဘြဲ႔တံဆိပ္ ဆက္ ကပ္လႉဒါန္းသည္ကို ခံယူရရွိေတာ္မူသည္။
၁၂၈၅ ခုႏွစ္၊ ပထမ၀ါဆိုလဆန္း ၁၅ရက္ (လျပည့္) ဗုဒၶဟူးေန႔၂နာရီ ၃၀ မိနစ္အခ်ိန္တြင္
ပ်ဥ္းမနားၿမိဳ႕၌ သီတင္းသံုးေတာ္မူစဥ္ စုတိကမၼဇရုပ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေတာ္မူသည္။

ဒါကေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ေထရုပၸတိၱ အက်ဥ္းပါ။ေအာက္မွာဆက္လက္ေဖာ္ျပထားတာ
ကေတာ့ The Hot News  မွာေအာင္ရဲထြန္း ( ဓါတုေဗဒ ) ပူေဇာ္ထားတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီး
ေထရုပၸတိ ပါ။

မေနာရမၼစႀကၤန္ေက်ာင္း-လယ္တီျပတိုက္  (မဟာလယ္တီေက်ာင္းတိုက္-မံုရြာ)

ျမတ္လယ္တီ တက္ေနလင္းသည္မို႔

လယ္တီဆရာေတာ္သာ မေပၚထြန္းခဲ့လွ်င္ ဗုဒၶပိဋကတ္ေတာ္တို႔သည္ လူသာ
မာန္တို႔ ေလ့လာရန္ ျမန္မာ စကားေျပျဖင့္ မ်ားစြာေနာက္က်ေနဦးမည္။

လယ္တီဆရာေတာ္ မေပၚထြန္းမီက ဗုဒၶ၏ သတိပ႒ာန္တရားေတာ္သည္ လူ
သာမာန္မ်ားကုိ မဆိုထားႏွင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ပင္ လားလားမွ် မထိုက္
တန္ဟု ဆိုခဲ့ၾကဖူးသည္။

လယ္တီဆရာေတာ္ေပၚထြန္းလာၿပီး ေနာက္ သတိပ႒ာန္တရားေတာ္သည္ ရ
ဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္သာမက လူသားအားလံုးႏွင့္ပါ ထိုက္တန္သည္ဟု သာသနာ့
စည္ႀကီးကို က်ယ္ေလာင္စြာ ျမည္ဟီးေစခဲ့သည္။

လယ္တီဆရာေတာ္ႀကီးသည္ ဘုရားရွင္၏ ပိဋကတ္ေတာ္တို႔ကို လူသာမာန္တို႔
ေလ့လာႏုိင္ေစရန္သာမက က်င့္ႀကံ ပြားမ်ားအားထုတ္ ႏုိင္ေစရန္ပါ ရွင္းကနဲ၊
လင္းကနဲ၊ ဝင္းကနဲ၊ကြင္းကနဲျဖစ္ေအာင္ ေရးသားလမ္းၫႊန္ခဲ့ေသာ က်မ္း
ဒီပနီ ေပါင္း ၇၀ခန္႔ရွိသည္။

ဗုဒၶဘာသာကို ကမၻာသို႔ ျဖန္႔ခ်ိေသာ အထင္ရွားဆံုး အဦးဆံုးသာသနာ့ 
အာဇာနည္ ႀကီးျဖစ္သည္။

ညႇိဳးႏြမ္းေနေသာ သူ႔ကၽြန္ဘဝ သာသနာကို တက္ေနဝန္းလို ထြန္းလင္း  
ေတာက္ပေအာင္ လံု႔လႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ေတာ္မူ ခဲ့သူျဖစ္သည္။

ဆရာေတာ္၏ မ်ားေျမာင္လွေသာ သာသနာ့ေရးရာႏွင့္ ေလာကဓမၼေရးရာ
ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ဘာသာျခား အဂၤလိပ္ အစိုးရကပင္ အဂၢမဟာ
ပ႑ိတဘြဲ႔တံဆိပ္ေတာ္ႏွင့္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၏ ပထမဦးဆံုး ဂုဏ္ထူး
ေဆာင္ပိဋကတၱယပါရဂူ ေဒါက္တာဘြဲ႔ ခ်ီးျမႇင့္ဆပ္ကပ္ျခင္း ခံခဲ့ရသူ
သာသနာ့ ေနမင္းႀကီးျဖစ္သည္။

အလြန္ေက်ာ္ၾကားေသာ အနာဂတ္ ဆရာႀကီး ဦးဘခင္ႏွင့္ ကမၻာအႏွံ႔ သာသ
နာျပဳေနေသာ ကမၻာ့၀ိပႆနာ ဆရာႀကီး ဦးဂိုအင္ကာတို႔သည္ လယ္တီ
အေမြခံ သာသနာ့အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္ ႀကီးမ်ားျဖစ္သည္။

ငယ္ငယ္တုန္းက ေမာင္တက္ေခါင္

ဗုဒၶသာသနာေတာ္သမုိင္းတြင္ ေနလို လလို ထင္ရွားလာမည့္ လယ္တီ ဆရာ
ေတာ္ ေလာင္းလ်ာေလးကို ေရႊဘိုခ႐ိုင္၊ ဒီပဲယင္း ၿမိဳ႕နယ္၊ စိုင္ျပင္ရြာႀကီး၌
အဖဦးထြန္းသာ၊ အမိေဒၚႀကံဳးတို႔မွ ၁၂၀၈ ခု နတ္ေတာ္လဆန္း ၁၃ရက္၊ 
အဂၤါေန႔တြင္ ထူးျခားေသာ အတိတ္၊ နိမိတ္မ်ားျဖင့္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္ဟု
က်မ္းဂန္မ်ားက မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ၾကသည္။

ေမြးခ်င္း ငါးေယာက္အနက္၊ ဒုတိေျမာက္ သားရတနာ ျဖစ္သည္။ ငယ္
နာမည္ “ေမာင္တက္ေခါင္”ျဖစ္သည္။ ၁၀ႏွစ္သားအရြယ္တြင္ စိုင္ျပင္ရြာ
ေက်ာင္းမတိုက္ ဆရာေတာ္ဦးနႏၵထံတြင္ စာေပ စတင္ သင္ၾကားခဲ့သည္။

ကိုရင္ငယ္ ဘ၀ထဲက ပညာဂုဏ္ျပတဲ့ဆရာေတာ္ အသက္.၁၅ႏွစ္ အရြယ္
တြင္ စာေပ စတင္သင္ၾကားရာ ဦးနႏၵထံတြင္ပင္ ရွင္သာမေဏျပဳခဲ့သည္။

လူအမည္ ေမာင္တက္ေခါင္မွသည္ ရွင္ဥာဏဓဇ ျဖစ္သည့္ ကိုရင္ဘဝျဖင့္ 
ကစၥည္းသဒၵါႀကီး၊ အဘိဓမၼတၳသဂၤဟက်မ္း၊၀ီထိလက္႐ိုး၊ မာတိကာ၊ဓာတု
ကထာ၊ယမက၊ပ႒ာနဟူေသာ က်မ္းမ်ားကိုသင္ၾကား တတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။

အသက္ ၁၈ႏွစ္တြင္ဆရာေတာ္ ဦးဂႏၶမာထံတြင္ ေဗဒင္ပညာကို ေလ့လာ
သင္ၾကားခဲ့သည္။ ေဗဒင္ပညာတတ္ေျမာက္ၿပီး၊ ေဗဒင္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ
ဇာတာဖြဲ႔မ်ား လက္႐ိုး လကၤာမ်ားကို ေရးသားခဲ့သည္။

ကိုရင္ဘ၀ျဖင့္ပင္ သဒၵါဆိုင္ရာ က်မ္းမ်ားကိုသင္ၾကားစဥ္ ဝစၥ၀ါစက 
ေကာက္လည္းေရးခဲ့သည္။ မေဟာ္ေက်းေစခန္း ရတုသည္လည္း ကိုရင္
ဥာဏဓဇ၏ လက္ရာပင္ျဖစ္သည္။

ျမင့္ျမတ္ေသာ ရဟန္းဘ၀သို႔ အသက္၂၀ျပည့္ေသာအခါ စိုင္ျပင္ရြာ ျမင့္တင္
တိုက္ ခ႑သိမ္၌ ဆရာေတာ္ဦးနႏၵကို ဥပဇၩျပဳ၍ ျမင့္ျမတ္ေသာရဟန္း ဘ၀
သို႔ ေရာက္ရွိေတာ္မူခဲ့သည္။ 

လယ္တီ ဆရာေတာ္၏ ရဟန္းဘြဲ႔မွာ
“ဥာဏဓဇ”ပင္ျဖစ္သည္။
ရဟန္းသံုး၀ါ အရတြင္ မႏၱေလးၿမိဳ႕
ေျမာက္ျပင္ မဂၤလာစံေက်ာင္းတိုက္
ဆရာေတာ္ႀကီး ဦးသုဒႆနထံ၌
စာေပသင္ၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။
ရွင္ဥာဏဓဇ မဂၤလာစံေက်ာင္းတိုက္၌
ပညာ သင္ၾကားေနစဥ္ ၁၂၂၅. မွ-
၁၂၃၀ ျပည့္ႏွစ္ အတြင္း မင္းတုန္းမင္း
တရားႀကီး၏ ပၪၥမသံဂၤါယနာတင္
ပဋိကတ္သံုးပင္ ေက်ာက္ထက္
အကၡရာတင္စဥ္ “အဘိဓမၼာကထာ
၀တၳဳ”ပါဠိေတာ္ကို ျပန္ဆိုေတာ္မူသည္။

လယ္တီဆရာေတာ္၏ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား  
ရွင္ဥာဏဓဇ၏ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားမွာ စံေက်ာင္းဆရာေတာ္
ဦးသုဒႆန၊ မကုဋာရာမေက်ာင္း ဆရာေတာ္ ဦးေခမိႏၵ၊
စလင္းဆရာေတာ္ ဦးပ႑ိစၥတို႔ျဖစ္ၿပီး၊ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား
ထံတြင္ ပါဠိပိဋက က်မ္းဂန္မ်ားကို အ႒ကထာႏွင့္ တကြ သင္ယူခဲ့သည္။

ရဟန္း ရွစ္၀ါတြင္ စံေက်ာင္းတိုက္၌ ပထမ စာခ်ဆရာေတာ္အျဖစ္
တပည့္မ်ားကို ပါဠိေတာ္မ်ားကိုသင္ၾကားေပးသည္။

စာခ် ျဖစ္လာၿပီးေနာက္ ဆရာေတာ္ႀကီး သံုးပါးအျပင္၊အျခား ဆရာ
ေတာ္ႀကီးမ်ားထံတြင္ စာေပမ်ားဆက္လက္ဆည္းပူးခဲ့သည္။ ၁၅၀ါ၊
၁၆၀ါ တိုင္ေအာင္ စာပေလြမခ်ပဲ နည္းခံသင္ယူေတာ္မူသည္။ ဆရာ
ေတာ္သည္ ရဟန္းပုဂ္ၢိဳလ္ေက်ာ္မ်ားထံတြင္ သာမ က ျမန္မာပညာရွိ
ေယာမင္းႀကီး ဦးဖိုးလိႈင္ႏွင့္ ဦးဖာ တို႔ထံတြင္ ေလာကီ၊ေလာကုတၱ
ရာ ႏွစ္ျဖာေသာ ပညာရပ္တို႔ကို ဆည္းပူးခဲ့သည္။

အျခားေသာ စာတတ္၊ ေပတတ္၊ေဗဒင္တတ္ ၊ေဆးက်မ္းတတ္ ပုဂ္ၢိဳလ္
မ်ား ထံသို႔သြားေရာက္၍လည္း ပညာဗဟုသုတတို႔ကို ဝီရိယႀကီးစြာျဖင့္
ရွာမီးခဲ့သည္။

လယ္တီဆရာေတာ္ႏွင့္ ေမတၱာစာ ရွင္ဥာဏဓဇသည္ ၁၂၄၄ တြင္
မံုရြာၿမိဳ႕၊ ေရႊစည္းခံုေက်ာင္းတိုက္ ဆရာေတာ္၏ ပင့္ဖိတ္ေလွ်ာက္ထား
ခ်က္အရ ထို ေက်ာင္းတိုက္သို႔ ၾကြေရာက္ သတင္းသံုးေတာ္မူၿပီး
စာေပပို႔ခ်ေတာ္မူသည္။

၁၂၄၇ တြင္ ျမန္မာ ဘုရင္သီေပါမင္းကို အဂၤလိပ္တို႔ အက်ယ္ခ်ၿပီး
ေနာက္ သူ႔ကၽြန္ဘ၀တြင္ ႏြားသတၱဝါ အေျမာက္အမ်ား ေသေက်
ပ်က္စီးမည္ကို မလိုလား၍ ႏြားသားစားျခင္းကို ေရွာင္က်ဥ္ကာ၊ အျခား
သူမ်ားကိုလည္း  ႏြားသားမစားရန္ ေမတၱာရပ္ခံၿပီး ႏြားေမတၱာစာကို
 ေရးသားျဖန္႔ေဝခဲ့သည္။

လယ္တီဆရာေတာ္ဟု ေခၚတြင္ေတာ္မူလာပံု

ရွင္ဥာဏဓဇ ေရႊစည္းခံုေက်ာင္းတိုက္၌ သီတင္းသံုး စာ၀ါပို႔ခ်ေတာ္မူေနစဥ္ 
၁၂၄၈ တပို႔တြဲလအတြင္း မံုရြာၿမိဳ႕ ေျမာက္အရပ္ရွိ လယ္တီေတာထဲသို႔ တ
ပါးတည္း ေဒသစာရီႂကြခ်ီေတာ္မူ၍ ေရႊစည္းခံုေက်ာင္းသို႔ မျပန္ေတာ့ဘဲ
တရားအားထုတ္ေတာ္မူသည္။

တပည့္ ရဟန္းမ်ား လိုက္လာရာ လယ္တီေတာ၌ပင္ စာ၀ါမ်ားပို႔ခ် ေပး
ေတာ္မူရင္း ဂႏၶဓူရ၊ ၀ိပႆနာဓူရႏွစ္မ်ဳိးလံုးကို မဆုတ္မနစ္ အား
ထုတ္ေတာ္မူကာ ထိုေနရာ၌ ဆရာေတာ္ဘုန္းကံျဖင့္ ေက်ာင္းတိုက္
ႀကီးမ်ားျဖစ္လာေတာ္မူသည္။

လယ္တီေတာထဲတြင္ တည္ေသာ ေက်ာင္းတိုက္ျဖစ္၍ လယ္တီ
ေက်ာင္းတိုက္ဟု ေခၚေ၀ၚေတာ္မူခဲ့ၿပီး စတင္တည္ေထာင္ေသာ
အရွင္ဥာဏဓဇကိုလည္း လယ္တီဆရာေတာ္ဟု ေခၚေ၀ၚၾကေလသည္။

ပိဋကေတာ္ကို ေခ်ာက္ျခားႏုိင္သည့္ ဆရာေတာ္

 

၁၂၅၉ ခု တန္ေဆာင္းမုန္းလတြင္ ပရိယတ္ၱိသာသနာေတာ္ကို တုန္လႈပ္
ေခ်ာက္ျခားသြားသည့္ “ပရမတၳဒီပနီ”ဆိုေသာ က်မ္းျမတ္ကို ျပဳစုေတာ္မူ
ခဲ့သည္။
ထိုက်မ္းသည္ ဗုဒၶပိဋကတ္ စာေပသင္ၾကားေရး ဆိုင္ရာက်မ္းျမတ္ တဆူ
ျဖစ္သည္။ ပါဠိလို ေရးသားေသာ ထိုက်မ္းျမတ္တြင္ အဘိဓမၼတၳသဂၤဟ
က်မ္း၏ အဖြင့္ျဖစ္ေသာ ၀ိဘာ၀နီမည္ေသာ ဋီကာေက်ာ္၏ ခၽြတ္ယြင္းခ်က္
မ်ားကို ျပတ္ျပတ္ထင္ထင္ ထုတ္ေဖာ္ေ၀ဖန္မႈ ျပဳၿပီး မိမိ၏ အေတြးအျမင္
အယူအဆတို႔ကို ရဲ၀ံ့ျပတ္သားမႈအျပည့္ျဖင့္ ယံုၾကည္ခ်က္ ခိုင္မာစြာႏွင့္
 ေရးသား ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ “ပရမတၳဒီပနီ” ေၾကာင့္ လယ္တီဆရာေတာ္၏ ပညာရနံ႔သည္
လည္း ပို၍ သင္းပ်ံ႕ေက်ာ္ၾကားခဲ့ရေတာ့သည္။ ပါရမီေျမာက္ ပညာႀကီးတဲ့
လယ္တီဆရာေတာ္ရဲ႕ပညာေရး ပြဲဦးထြက္ ေကာင္းပါတယ္။
 
တပည့္ရဟန္းေတြကို ေသာက္သံုးေရ ကိုယ္တိုင္ လႉသည့္ ဆရာေတာ္
လယ္တီဆရာေတာ္သည္၊ အဘိဓမၼာဘက္ဆိုင္ရာ ဋီကာကိုသာမက၊သဒၵါဘက္
ဆိုင္ရာ “နိ႐ုတၱဒီပနီ”က်မ္းကိုလည္း ၁၂၆၅ တြင္ ျပဳစုေတာ္မူခဲ့သည္။

လယ္တီ ဆရာေတာ္သည္ ပါဠိေတာ္တြင္သာ ကၽြမ္းက်င္သည္မဟုတ္ 
ျမန္မာစကားေျပ အေရးအသားလည္း အံ့မခန္း ကၽြမ္းက်င္ေတာ္မူသည္၊
၁၂၅၇-တြင္ အိႏၵိယျပည္ မဟာေဗာဓိသို႔ ဘုရားဖူးႂကြရန္ အလာ ရန္ကုန္
မႏၱေလးမီးရထားေပၚတြင္ ခက္ခဲနက္နဲေသာ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္လကၤာ ၁၃ပုဒ္
ကို ရွင္းလင္းစြာေရးဖြဲ႔ သီကံုးခဲ့သည္။ ရန္ကုန္အေရာက္ က်မ္းအၿပီး
ျဖစ္ခဲ့သည္။

လယ္တီဆရာေတာ္သည္ တပည့္ ရဟန္းေတာ္တို႔အား စာေပပို႔ခ်ၿပီး
က်မ္းဂန္ေရးသားျပဳစုေတာ္မူျခင္း ကမၼ႒ာန္း တရားအားထုတ္ျခင္း၊
တရားေဟာျခင္း၊ သာသနာျပဳျခင္းစသည့္ ဗုဒၶကိစၥမ်ားျဖင့္ မအား
မလပ္သည့္ၾကားမွ လယ္တီေက်ာင္း တိုက္ရွိ စာသင္သား ရဟန္း
သံဃာေတာ္မ်ားအား ေသာက္သံုးေရကို ကုိယ္တိုင္ ခပ္၍
လႉဒါန္းေတာ္မူသည္။

လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ အမူအက်င့္မ်ား

လယ္တီဆရာေတာ္ႀကီးသည္ ျမန္မာျပည္အရပ္ရပ္သို႔ မႂကြေရာက္ေသာ အ
ခ်ိန္မ်ားတြင္ မိမိသီတင္းသံုးရာ လယ္တီေက်ာင္းတုိက္ႀကီးရွိ စာသင္သားတ
ပည့္ရဟန္းေတာ္မ်ားကို စာေပမ်ားကိုယ္တိုင္ ပို႔ခ်ေတာ္မူသည္။ ထိုကိစၥၿပီး
လွ်င္ က်မ္းစာမ်ားကိုျပဳစုေတာ္မူသည္။ ရဟန္းရွင္လူတို႔ ေတာင္းပန္ ေလ်ာက္
ထားသည့္ အခါတြင္လည္း က်မ္းဂန္မ်ားေရးေလ့ရွိသည္။ က်မ္းစာေရးခ်ိန္ကို
သီးသန္႔ ထားေလ့ မရွိပဲ၊ အခ်ိန္ရလွ်င္ ရသလို ေရးသားေတာ္မူျခင္းျဖစ္သည္။

စာေရးသည့္အခါ ခဲတံကိုသာ အသံုးျပဳေလ့ရွိသျဖင့္ တပည့္ရဟန္း တပါးက
ခဲတံ ေခ်ာင္းေရ ၁၀၀ေက်ာ္ ၂၀၀ခန္႔ကို အသင့္ ခၽြန္ေပးထားရသည္။ လယ္
တီဆရာေတာ္၏ စာအေရးသားသည္ ျမန္မာဘာသာျဖင့္လြယ္လြယ္ ရွင္းရွင္း
အနက္ထင္ေအာင္ေရးသားေသာ ေရးနည္းျဖစ္သည္။

ပါဠိဘာသာ မသင္ရေသာ မသင္ဘူးေသာ သူမ်ား ဆရာေတာ္၏ အေရး
အသားႏွင့္ အလြန္ပင္ဆီေလ်ာ္လွသည္။ ျမန္မာစကားေျပ သန္႔သန္႔ အ
ေရးအသားေၾကာင့္ ဘုရားေဟာ အဘိဓမၼာက်မ္းမ်ားကို ဖတ္႐ႈသူသည္
ေလွ်ာကနဲ လွ်ာေတြ႔ၾက၍ ဒကာေတြက၊ မ်က္ေတြ႔၊လက္ေတြ႔ ျဖစ္ေစသည္
မွာ လယ္တီဆရာေတာ္ႀကီး၏ သာသနာျပဳ ပါရမီေျမာက္
ဂုဏ္ရည္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

လယ္တီဆရာေတာ္၏ ပိဋကတ္ ဘာသာျပန္ ရွင္းလင္းခ်က္မ်ားကို ဖတ္႐ႈ
က်င့္ႀကံသူ ေယာအတြင္း၀န္ ဦးဖိုးလိႈင္က“ ဒီအေရးအသား ရွင္းလင္းခ်က္ေတြ
ကို ဘဝရွင္ မင္းတရားႀကီးသာ ဖတ္ခြင့္ရမည္ ဆိုလွ်င္ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္း
လိုက္ေလမလဲ”ဟု မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီးကို ေရာ္ရမ္း တမ္းတ မ်က္ရည္က်ခဲ့
ဖူးသည္ဆို၏။




က်မ္းဂန္ေရးသားျခင္းဆိုင္ရာ လယ္တီ ဆရာေတာ္ႀကီးအဆို

က်မ္းဂန္မ်ား အေရးအသားႏွင့္ ပတ္သက္၍
“လယ္တီဆရာေတာ္ မဟာေထ႐ုပၸတ္ၱိကထာ”တြင္ ဆရာေတာ္ႀကီးက
“ပါဠိအကိုးအကားမ်ား၍ လူသာမာန္တို႔ မဖတ္ႏိုင္၊ခက္ခဲ၊နက္နဲမွသာ
က်မ္းျပဳ ဆရာဂုဏ္ ထင္ေပၚၾကသျဖင့္ ပါဠိအကိုးအကားမ်ားစြာႏွင့္ ထုတ္ေဆာင္ၾကရေသာ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားမွာ ဓမၼရသ တရားအရသာ
မ်ားကို မခံစားၾကရဘဲ ကုသိုလ္ရ႐ံုေလာက္ႏွင့္သာ တဘ၀ ၿပီးဆံုးသြား
ၾကရေလသည္။”
“ငါတို႔သေဘာက၊ က်မ္းျပဳ ဆရာေတာ္ဂုဏ္ မထင္မေပၚခ်င္ ေနပါေစ၊
က်မ္းစာ ၾကည့္႐ႈၾကတဲ့ စာၾကည့္ ပရိသတ္ေတြ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း
ထင္းကနဲ၊၀င္းကနဲ၊ အသိအလိမၼာ ဥာဏ္ရွင္းမႈကိုသာ ပဓာနထား၍
 ေရးသားေသာ က်မ္းစာေတြသာ မ်ားသည္။ ပါဠိအကိုးအကားမ်ားမွာ
မထည့္လွ်င္ မျဖစ္မွသာ ထည့္သည္။ ပါဠိ ပါဌ္သား နည္းႏိုင္သမွ် 
နည္းေအာင္ ဂ႐ုစိုက္၍ ေရးသည္။ သို႔ေသာ္ ပါဠိေတာ္ စည္းမ်ဥ္း 
ဓမၼစည္းမ်ဥ္းနဲ႔ အလြတ္ေရးသည္ မဟုတ္၊ စည္းမ်ဥ္း ကိုက္ညီေအာင္
ေရးသည္”ဟုေဖာ္ျပထားသည္။

လယ္တီဆရာေတာ္သည္ ခက္ခဲနက္နဲေသာက်န္းဂန္မ်ားကိုသာ လက္
စြမ္းျပ ေရးႏုိင္သည္မဟုတ္ စာႏု၊ စာလွ၊စာအဟာရမ်ားကို ကဗ်ာလကၤာ
မ်ားကိုလည္း ကၽြန္းက်င္စြာဖြဲ႔ဆိုႏိုင္သည္။ ဆရာေတာ္ ျပဳစုေရးသားေတာ္
မူေသာ ဂႏ္ၻီရကဗ်ာက်မ္းျမတ္သည္ ဆရာေတာ္၏ ေျပာဆို ဆံုးမမူ ၾသ၀ါ
ဒမ်ားကို အႏုပညာေျမာက္ ေရးဖြဲ႔သီကံုးထားေသာ လယ္တီ လက္ရာမြန္
ကဗ်ာက်မ္း ျဖစ္သည္။

ျပည္တြင္းျပည္ပ သာသနာျပဳပုဂ္ၢိဳလ္ေက်ာ္

လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ ၁၂၇၅-ခုတြင္ ႏိုင္ငံျခား သာသနာျပဳ
အသင္းကို ကိုယ္တိုင္ ဦးစီးတည္ေထာင္ခဲ့သည္။ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားမွ
ပညာရွင္ပါေမာကၡမ်ား ေမးသမွ် အဘိဓမၼာေမးခြန္းမ်ားကို ဗုဒၶနည္းက်
ေျဖဆိုသျဖင့္ ဆရာေတာ္၏ ဂုဏ္သတင္းသည္ ႏိုင္ငံရပ္ျခား တိုင္းျပည္မ်ား
အထိ ေက်ာ္ၾကားေတာ္မူသည္။

အေနာက္ႏိုင္ငံ ပါဠိပါေမာကၡမ်ား၏ တိုက္တြန္းေလွ်ာက္ထားခ်က္အရ ပါဠိ
အဘိဓာန္က်မ္းႀကီး ေပၚထြက္ေအာင္ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ ဦးေသာမ၊ဦးသူရိယ၊
ဦးဥာဏ၊ဦးရာဇိႏၵတို႔ ႏွင့္အတူ စီမံေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ့သည္။


ေရႊေတာင္ႀကီး ၿပိဳၿပီ

ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ တဘ၀၊ တသာသနာအတြင္း၊ စာေပပို႔ခ်ျခင္း၊ က်မ္း
ဂန္ေရးသားျခင္း၊ ကမၼ႒ာန္းအားထုတ္ျခင္း၊ တရားေဟာျခင္း၊ သာသနာျပန္႔
ပြားေအာင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ကပ္ေရာဂါႀကံဳေနရေသာ သူမ်ားကို ကယ္တင္
ျခင္း၊ မိုးေခါင္သည္ကို သီလျဖင့္ ရြာသြန္းေစျခင္းတို႔ကို မနားမေန ေဆာင္
ရြက္ရင္း သက္ေတာ္ (၇၈)ႏွစ္ ဝါေတာ္ (၅၈)ဝါ အေရာက္၊ ၁၂၈၅ ခုႏွစ္
ပထမ၀ါဆိုလျပည့္ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ပ်ဥ္းမနားၿမိဳ႕၊ လယ္တီစံေက်ာင္း၌ 
ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့သည္မွာ ဗုဒၶသာသနာေတာ္အတြက္ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေသာ
ေရႊေတာင္ႀကီးၿပိဳ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါေၾကာင္း။