ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား သိေစဖုိ႔ရန္

၁၉၆၆ ခုနွစ္ခန့္က အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုကို သြားသတိရမိ၏။ စာေရးသူနွင့္ အသက္ခ်င္း သိပ္
မကြာေသာ မိတ္ေဆြသဟာယကလည္းျဖစ္ စာေရးသူထံ စာ၀ါမ်ားလိုက္ဖူးသျဖင့္ တပည့္
လည္းျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ဦးအာဒိစၥ အမည္ရွိ ရဟန္း တပါးက...
 'ဦးဇ၀န တပည့္ေတာ္ ဦးေလးအိမ္မွာ ေက်ာက္ဆင္းတု တဆူ ေရာက္ေနတယ္ဘုရား။ 
မႏၱေလးက ပင့္လာတာတဲ့။ အဲဒါ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းပုိ႔ခုိင္းရဦးမယ္။ ေက်ာက္ဆင္းတုကုိ
အိမ္မွာ မကုိးကြယ္ ေကာင္းဘူးဆုိတာ သူတုိ႔ မသိၾကဘူး '
 ' အလို ေက်ာက္ဆင္းတု အိမ္မွာ ကုိးကြယ္ေတာ့ ဘာျဖစ္လို႔တုံး ဦးအာဒိစၥရ့ဲ...'
သူက အံ့ၾသေသာ မ်က္လုံးျဖင့္ ကၽြႏု္ပ္ကုိ လွမ္းၾကည့္ကာ လူကုိ ခုိက္တတ္တယ္ဆုိတာ ဦး
ဇဝန မၾကားဖူးဘူးလား ဟု ေမး၏...
ကၽြႏု္ပ္က   'ၾကားဖူးသားပဲ။ ဒါေပမဲ့ ၾကားတုိင္း ယုံစရာ မလိုဘူးေလ။ ယုတၱိ ရွိ မရွိ စဥ္းစား
ေဝဖန္ၿပီးမွ ယုံရမွာေပါ့'
' ေရွးထုံးလည္း မပယ္နဲ႔ ေစ်းသုံးလည္းမလြယ္နဲ႔ဆုိတဲ့ စကားရွိတယ္ ဦးဇဝနက ေရွးထုံးကုိ
ပယ္မလို႔လား.'        
 ' ဒီစကားပုံက ေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးျပဳတဲ့ ေရွးထုံးကုိသာ မပယ္နဲ႔လို႔ ခုိင္းတာ။ မေကာင္းတဲ့
လူ႔ေလာကကုိ ေကာင္းက်ိဳး မျပဳတဲ့ ေရွးထုံးေတြကုိေတာ့ ရဲရဲဝ့ံဝ့ံ ပယ္ပစ္ရမယ္။ ပုဂံျပည္မွာ
အရင္တုန္းက ေဗဒင္ေဟာ ဓါတ္ရုိက္ ေဆးကု ပန္းဦးပန္ေနတဲ့ အရည္းႀကီးေတြကုိ ကုိး
ကြယ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေရွးထုံးပဲ ျမန္မာျပည္မွာ သူတို႔ တြင္က်ယ္ေနတာ နွစ္ေပါင္းအၾကာႀကီးပဲ
ဒီလို မေကာင္းတဲ့ ေရွးထုံးႀကီးက ရွင္အရဟံကုိ ဆရာတင္ၿပီး အေနာ္ရထာမင္းႀကီးက ရဲ၀ံ့စြာ
ဖယ္ရွားပစ္ခဲ့လို႔ ျမန္မာျပည္သား အားလုံး အခုလို စစ္မွန္ေကာင္းမြန္တဲ့ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာ
သာကုိ ၾကည္ညိဳ ကုိးကြယ္ခြင့္ ရေနၾကတာ မဟုတ္ဘူးလား '
             ' ဒါေတာ့ဟုတ္တာေပါ့..'
' ဒါတင္မကပါဘူး မေကာင္းတဲ့ ေရွးထုံးမွန္ရင္ ဘယ္ေနရာ ဘယ္ေဒသမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ပယ္ရွား
ပစ္ရင္ ဟုတ္တာ ေကာင္းတာခ်ည္းပဲ။ အိႏိၵယႏိုင္ငံမွာဆုိရင္ အရင္တုန္းက လင္ေသလို႔ မီးရိႈ႕
ေနၿပီဆုိရင္ မယားက အဲဒီမီးပုံထဲကုိ ခုန္ခ်ၿပီး ေသရတယ္။ က်န္မေနရစ္ရဘူး။ မိန္းမေတြကုိ
လူရာမသြင္းဘဲ ၾကဥ္ထားတာေပါ့။ တကယ္လို႔ မီးပုံထဲ ခုန္မခ်ဘဲ က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ မိန္းမဆုိရင္
လည္း နွစ္ဖက္ေဆြမ်ိဳး အပါအ၀င္ ပတ္၀န္းက်င္ တခုလုံးက မိန္းမပ်က္လုိ႔ သေဘာထားၿပီး
အေပါင္းအသင္း မလုပ္ပဲ ၀ုိင္းၾကဥ္လိုက္ၾကတယ္...'
  ' ေတာ္ေတာ္ရက္စက္ၿပီး လူမဆန္တဲ့ အေလ့အထႀကီးပါလား..'
 ' အဲဒါ ဦးအာဒိစၥ ေျပာတဲ့ ေရွးထုံးပဲေလ။ ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မူလာၿပီးတဲ့ေနာက္ လူသားမွန္သမွ် 
မဟာကုသုိလ္(ႀကီးမားေသာကုသုိလ္) စိတ္ေၾကာင့္ ျဖစ္တာ ခ်ည္းမုိ႔ ေယာက္က်ားနဲ႔ မိန္းမ
အတူတူသာျဖစ္သည္။ မည္သူက မည္သူထက္ ျမတ္သည္ ယုတ္သည္ မရွိလို႔ ျပတ္ျပတ္
သားသား ေပာာေတာ္မူခဲ့တာေၾကာင့္ အခုဆိုရင္ အဲဒီအေလ့အထႀကီး ေပ်ာက္သေလာက္
ျဖစ္ေနပါပီ။ 
အာဖရိကတုိက္ထဲက မွတ္တာပဲ ကၽြန္းႏိုင္ငံေလးတခု အေၾကာင္း ဖတ္ရေသးတယ္။ အဲဒီႏိုင္ငံ
ရဲ့ အေလ့အထက မိဘေတြကုိ အုိမင္းခ်ိနဲ႔ ေနတဲ့အထိ မထားၾကဘူး။ အုိမင္း ခ်ိနဲ႔မွ
ေသသြားရင္ ေနာက္ဘ၀မွာလည္း အိုမင္း ခ်ိနဲ႔ ေနမယ္လို႔ အယူရွိခဲ့ၾကတယ္...'
   ' ဟင္ အဲဒီေတာ့ မိဘေတြကို ဘာလုပ္ပစ္ၾကသလဲ..'
'ဘာလုပ္ပစ္ရမလဲ အသက္ေျခာက္ဆယ္ အရြယ္ေလာက္ ေရာက္ၿပီဆုိတာနဲ႔ သားျဖစ္သူက
ေတာင္းထဲ ထည့္ ထမ္းသြားၿပီး ေတာနက္ထဲမွာ ရွိတဲ့ ဧရာမ ေခ်ာက္နက္ႀကီးထဲ ပစ္ခ်ၿပီး
သတ္ပစ္လိုက္တာေပါ့...'
  'ရက္စက္လိုက္တာဘုရား ဒီလိုဆုိေတာ့ သူတုိ႔ တႏိုင္ငံလုံး ပဥၨာနႏၱရိယကံ ထုိက္ေနၾက
တာေပါ့ဘုရား..'
  ' ဒါေၾကာင့္ လူ႔ေလာကကုိ ေကာင္းက်ိဳးမျပဳတဲ့ ေရွးထုံးမ်ိဳးက်ေတာ့ ပယ္ရမယ္လုိ႔
 ေျပာတာေပါ့ အခုေတာ့ အဲဒီအယူအဆႀကီး ေပ်ာက္စျပဳေနၿပီလို႔ သိရပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံ
နဲ႔ ဆက္စပ္မႈ ရွိေနတဲ့ ျဖစ္ရပ္ကေလးႏွစ္ခု  တပည့္ေတာ္ ဖတ္ဖူးထားတယ္။ ေၾကကြဲ
စရာလည္းေကာင္း သင္ခန္းစာ ရစရာလည္းေကာင္းတယ္...'
    ျမန္ျမန္ေျပာပါဘုရား...
 ' ေဟာ ေတာ္ေတာ္ စိတ္၀င္စားေနၿပီထင္တယ္။ ပထမတခုက သားတေယာက္ဟာ မိခင္
အုိကုိ ေစာေစာကလုိ ေခ်ာက္ထဲပစ္ခ်ၿပီး သတ္ရေအာင္ ေတာင္းထဲ ထည့္ၿပီး ထမ္းလာ
တယ္။ ဒီလိုေနရာမ်ိဳးဟာ အနွစ္ငါးဆယ္ တရာ ေနမွ တေခါက္ေလာက္ သြားၾကတာဆုိ
ေတာ့ လမ္းရယ္မရွိဘူး။ ေတာတိုးၿပီး ရမ္းသမ္း သြားၾကရတာပဲ။တခ်ိဳ႕ အျပန္က်မွ လမ္း
ေပ်ာက္ မ်က္စိလည္လို႔ အစာေရစာ ငတ္ၿပီး ေတာထဲမွာ ေသသြားၾကတဲ့ သားသမီးေတြ
လည္းရွိတယ္။ မိဘ သြားသတ္ရင္းနဲ႔ ကုိယ္ပါ ေသသြားၾကရတာေပါ့။ ဒီ အျဖစ္ေတြကုိ 
ၾကားဖူးတဲ့ ေတာင္းထဲက မိခင္အုိဟာ လက္လွမ္းမီသမွ် သစ္ခက္ေတြကုိ ခ်ိဳးယူၿပီး ေပ
တရာမွာ တေခ်ာင္းႏႈန္း တေခ်ာင္းႏႈန္းနဲ႔ တလမ္းလုံး ပစ္ခ်လာခဲ့တယ္။  မိခင္ကုိ သတ္ဖုိ႔
ေဇာတခုသာ ရွိတဲ့ သားကေတာ့ ဒါေတြကို မသိရွာဘူး။ ေရွ႕ကုိသာ စြတ္သြားေနတာေပါ့။
ဒီလုိနဲ႔ ေခ်ာက္ကမ္းပါးကုိ ေရာက္ေတာ့ ပစ္မခ်မီမွာ မိခင္ကုိ ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ ဘာမွာခဲ့
ခ်င္သလဲလို႔ေမးေတာ့ သားအျပန္မွာ မ်က္စိလည္ လမ္းမွားမွာ စိုးလို႔ လမ္းတေလ်ွာက္လုံး
ေပတရာ တရာမွာ ဒုတ္တေခ်ာင္းႏႈန္း ခ်ထားရစ္ခဲ့တယ္။ဒီဒုတ္ေခ်ာင္းေလးေတြကုိ ၾကည့္ၿပီး
အိမ္ကုိ အေရာက္ျပန္ပါတဲ့။ အဲဒီမွာတင္ သားျဖစ္သူက မိဘေမတၱာကုိ နားလည္သြားၿပီး
မသတ္ေတာ့ပဲ အိမ္ကုိ ျပန္ေခၚလာခဲ့သတဲ့..'။
  ' မိဘေမတၱာက အံ့ၾသစရာပါလား ဘုရား....'
 
 'အံ့ၾသစရာေပါ့။ ေနာက္တခုကလည္း ဒီပုံစံပဲ သားျဖစ္သူက ဖခင္ကုိ သတ္ရေအာင္ ေတာင္း
ထဲ ထည့္ ထမ္းလာခဲ့တယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ သတ္မဲ့သူရဲ့ သားငယ္တေယာက္ဟာ မသိမသာ
ေနာက္က လိုက္သြားသတဲ့။ သူ႔အေဖက မလိုက္ေစခ်င္မွန္းသိလုိ႔ မသိေအာင္ လိုုက္သြားတာ
ေပါ့။ သူ႔ အဘုိးကုိ သတ္မယ္ဆုိတာေတာ့ သူက မသိရွာပါဘူး။ ေခ်ာက္ႀကီးနား ေရာက္လုိ႔ 
အဘုိးျဖစ္သူကုိ ပစ္ခ်မယ္လုပ္တဲ့အခါက်ေတာ့ ကေလးငယ္ဟာ ဖခင္ ေရွ႕ေျပးလာၿပီး..
အေဖ ဒါဘာလုပ္တာလဲလို႔ အတင္းေမးသတဲ့ အဲဒီအခါ သူ႔အေဖက  တို႔ႏိုင္ငံရဲ့ ထုံးစံအတိုင္း
တအား မအိုခင္  မင္းအဘုိးကုိ သတ္တာလုိ႔ ေျဖသတဲ့..။  ဒီေတာ့ သားငယ္က    တခြန္း
ျပန္ေျပာလိုက္သတဲ့။  အဲဒီစကားေၾကာင့္ သူဟာ သူ႔အေဖကုိ မသတ္ျဖစ္ေတာ့ပဲ အိမ္ကုိ
ျပန္ေခၚလာခဲ့ သတဲ့...။ သူ႔ သားေလးေျပာတဲ့ စကားက .. 
ကၽြန္ေတာ္ ႀကီးလာရင္လည္း အေဖ့ကုိ ဒီလိုပဲ ျပန္သတ္ရမယ္ဆုိတာ နားလည္သြားၿပီတဲ့....'
   
'ကဲ ေက်ာက္ဆင္းတု အေၾကာင္းဆက္ပါဦးဘုရား...'
 ' ဆက္ရရင္ ေက်ာက္ဆင္းတုကုိ လူပုဂၢိဳလ္ေတြ မကုိးကြယ္ေကာင္းဘူး။ ကုိးကြယ္ရင္ ခုိက္
မယ္ ဆုိတဲ့ စကားဟာ ဘယ္ဘုရားေဟာ က်မ္းဂန္မွာမွ မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်မ္းဂန္လြတ္
ထင္ရာေျပာၾကတဲ့ စကားျဖစ္လို႔ ဘာမွ အေလးထားစရာ မလုိဘူး။ ဒါက ပထမသုံးသပ္ခ်က္
ေပါ့။ ... ဒုတိယ သုံးသပ္ခ်က္က   ေက်ာက္ျဖစ္ေစ ေၾကးျဖစ္ေစ သစ္သားျဖစ္ေစ ဘယ္
ဆင္းတုပဲ ကုိးကြယ္ကုိးကြယ္  ၾကည္ညိဳတဲ့ သဒၶါစိတ္နဲ့ ကုိးကြယ္ၾကတာခ်ည္းပဲ ...  
ကဲ ဦးအာဒိစၥ ေျဖစမ္းပါ။ ၾကည္ညိဳတဲ့ သဒၶါစိတ္ဟာ ကုသုိလ္လား...
အကုသုိလ္လား....'
  ' ကုသုိလ္ေပါ့ ဘုရား ...'  
  ' ကုသုိလ္ဆုိ ေကာင္းက်ိဳးေပးမလား ဆုိးက်ိဳးေပးမလား'
  ' ေကာင္းက်ိဳးပဲ ေပးမွာေပါ့ ဘုရား'
   ' ဒါဆုိ ရွင္းေနၿပီပဲ။ ဒီေလာက္ ရွင္းေနတာကုိ ရႈပ္သြားေအာင္  ေက်ာက္ဆင္းတုကုိ ကုိး
ကြယ္ရင္ ခုိက္မယ္ဆုိတဲ့ စကားကုိ ဘယ္သူေတြ ထြင္လိုက္တာလဲ ဆုိတာကုိ စဥ္းစားရမယ္။
ဦးအာဒိစၥ  စဥ္းစား မၾကည့္ဖူးဘူးလား...'။
   ' မစဥ္းစားဖူးဘူး ဘုရား..'
   ' အဲဒီလို မစဥ္းစားတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ သာသနာကုိ ၿဖိဳဖ်က္ခ်င္တဲ့ သူေတြရဲ့ သပ္လွ်ိဳ
ေသြးခြဲ စကားကုိ ဦးအာဒိစၥ ယုံမိတာေပါ့...'
  'သာသနာကုိ ၿဖိဳဖ်က္ခ်င္သူေတြရဲ့ သပ္လွ်ိဳ ေသြးခြဲစကား ဟုတ္လား ဘုရား'
  ' ဟုတ္တယ္..။ ဗုဒၶဘာသာကုိ  ဖ်က္ဆီးခ်င္တဲ့ သူေတြက ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ဖ်က္ဆီး
လို႔ မရမွန္း သိေတာ့ ပရိယာယ္နည္းနဲ႔ ဗုဒၶကုိ မကုိးကြယ္ျဖစ္ေအာင္ လွန္႔လုံး သြင္းေပးလိုက္
တာပဲ။ ဒါကုိ အေတြးအေခၚ မရွိတဲ့  ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အခ်ိဳ႕က ယုံၾကည္လက္ခံၿပီး ထပ္ဆင့္
ဝါဒျဖန္႔ရာကေန လူပုဂၢိဳလ္ေတြ ေက်ာက္ဆင္းတု မကုိးကြယ္ရ ဆုိတဲ့ ဝါဒက ေခတ္စား
လာတာပဲ...'၊
  ' ဒါဆုိရင္ တပည့္ေတာ္ေတာင္ အေတြးအေခၚမရွိတဲ့သူ ျဖစ္ေနၿပီေပါ့ ဘုရား
  အမွန္ပဲေပါ့.. ဦးအာဒိစၥတုိ႔လို ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ ရဟန္းေတာ္(အခ်ိဳ႕)ကုိယ္တုိင္က
အျမင္မရွင္းမွေတာ့ စာေပ ဘာမွ မရွိတဲ့ ဒကာဒကာမေတြ အယူအဆ မွားမွာကေတာ့ ေျပာ
စရာမရွိေတာ့ဘူး...'
    ယာဒိသံ ဝပၸေတ ဗီဇံ၊ တာဒိသံ ဟရေတ ဖလံ။
    ကလ်ာဏ ကာရီ ကလ်ာဏံ၊ ပါပကာရီ စ ပါပကံ။
  ခ်ိဳေသာ မ်ိဳးေစ့ကုိ စုိက္ပ်ိဳးေသာသူသည္ ခ်ိဳေသာ အသီးကုိ စားရ၏ ။ ခါးေသာ မ်ိဳးေစ့ကုိ
စိုက္ပ်ိဳးေသာသူသည္ ခါးေသာအသီးကုိ စားရ၏ ။ ထုိ႔အတူ ေကာင္းေသာ ကုသုိလ္အမႈကုိ
ျပဳေလ့ရွိေသာသူသည္ ေကာင္းေသာ အက်ိဳးကုိ ခံစားရ၏ ။  မေကာင္းေသာ အကုသုိလ္အမႈ
ကုိ  ျပဳေလ့ရွိေသာသူသည္ မေကာင္းေသာ အက်ိဳးကုိ ခံစားရ၏''

(ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေတြးမွား အျမင္မွားေတြ ပေပ်ာက္ေစဖုိ႔အတြက္ ရည္
ရြယ္ၿပီး ဒီပုိ႔စ္ေလးကုိ ေထရဝါဒမွတ္ေက်ာက္ ေမတၱာရွင္(ေရႊျပည္သာ) ဆရာေတာ္ရဲ့ စာအုပ္
ကေန ရုိက္ကူး တင္ေပးလုိက္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ အထင္မွားမႈမ်ား
ပေပ်ာက္ပါေစ...

ေစတနာ ေကာင္းရင္ ကံေကာင္းမယ္။ ေစတနာ ဆုိးရင္ ကံဆိုးမယ္။ ကုိယ္က ေကာင္းျမတ္
တဲ့ စိတ္ထားနဲ႔ ေလာကရဲ႕အျမတ္ဆုံး ပုဂၢိဳလ္ကို ကိုးကြယ္တာ။ ေလာကအက်ိဳးကုိ လမ္း
ညႊန္ျပခဲ့တဲ့ ျမတ္ဘုရားကို ကုိးကြယ္တာ။ ပုံေတာ္က အဓိက မက်ဘူး။ ျမတ္ဘုရားရဲ႕သတၱ
ဝါအမ်ား အေပၚမွာ ထားရိွခဲ့... က်င့္ေဆာင္ေတာ္မူခဲ့...လမ္းညႊန္ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တဲ့
တရားမ်ား.. ဂုဏ္ေတာ္မ်ားကို အာရုံျပဳဖုိ႔က အဓိကျဖစ္တဲ့အတြက္... ပုံေတာ္က ဘာပုံ
ေတာ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ အေရးမႀကီးပဲ  ကိုးကြယ္သူ ထားရိွတဲ့ စိတ္ေစတနာကသာ အဓိက အေရး
ႀကီးတာပါ ဆိုတာ သိေစခ်င္ပါတယ္။ ပုံေတာ္ကို ျမင္လုိက္တာနဲ႔ စိတ္ထဲမွာ ၾကည္ႏူးၿပီး
ၾကည္ညုိ သဒၶါစိတ္မ်ား တိုးပြားေအာင္ သပၸါယ္ေနဖို႔ေတာ့ လုိတာေပါ့... ျမတ္ဘုရားက
အတုမရိွတဲ့ ရုပ္အဆင္း ပိုင္ရွင္ေလဗ်ာ...    တိုးတိုး... )